ŞEMA TERAPİ NEDİR VE NASIL BİR YAKLAŞIMDIR?
Şema Terapinin kullanıldığı durumlar şunlardır:
-Depresyon
-Kaygı bozuklukları
-Kişilik Bozuklukları
-Çocukluk travmaları sonucunda ortaya çıkan sorunlar
-Yeme bozuklukları
-İkili ilişkilerde ortaya çıkan sorunlar
-Tekrarlayan döngüleri içinde barındıran çift sorunları ve yakın ilişkileri sürdürmede zorlanma
Şema klinik olarak, birinin sağlıksız davranışlarda bulunmasına veya yetişkin ilişkilerini sürdürmek için mücadele vermesine ve yakın ilişkilerde sorunlar yaşamasına neden olabilecek uyumsuz düşünce kalıplarını tanımlamak için kullanılan bir terimdir.
Şema terapi, erken dönem uyumsuz şemaların olumsuz çocukluk deneyimlerine dayanarak oluştuğu inancına dayanır. Yetişkinlikte, bu şemaların bireyin düşünce ve eylemlerini olumsuz yönde etkilediği düşünülür - kaçınma, aşırı telafi etme veya aşırı özveri gibi davranışlara yol açar. Bireylerin yaşam olaylarını ve başkalarının davranışlarını yorumlama biçimleri olarak tanımlanabilecek bu uyumsuz şemalar, daha sonra yaşamlarında yıkıcı etkiye sebep olmaktadır: Bu durum ilişkileri ve duygusal refahı olumsuz yönde etkileyebilir. Bireyler sağlıksız seçimler yapabilir, toksik ilişkiler kurabilir, gelişmiş sosyal becerilerden yoksun olabilir, yıkıcı davranış kalıplarına girebilir, duygusal zayıflık gösterebilirler. Kişi kendisine karşı cezalandırıcı ve eleştirel olup değersizlik ya da kendinden şüphe duyma duyguları yaşar.
Şema terapinin amacı, bireyin davranışlarını tanımasına, altta yatan nedenleri anlamasına ve düşünce ve davranışlarını değiştirmesine yardımcı olmaktır. Böylece kişilerin yaşamlarında ve ilişkilerinde yaşadığı zorluklarla daha sağlıklı ve işlevsel yollarla daha iyi başa çıkabilmeleri hedeflenir. Şimdiye kadar yapılan çalışmalar şema terapinin özellikle kişilik bozukluğu olan bireylerde etkili olduğunu düşündürmektedir.